English-Ido Dictionary : U

ubiquitous: ubiqua.
ubiquity:
ubiqu-eso.
udder:
mamo.
udometer:
pluviometro.
ugh:
uf!
ugly:
(unsightly) leda; (ill-natured) mal-humora; -liness: (lack of beauty) led-eso; (thing) -ajo.
uhlan:
ulano.
ukase:
ukazo.
ulcer:
ulcer-o; -ate: -ifar, (tr.) -izar, -igar; -ation: -o, -izo; -ated: -iz-ita; -ous: -a, -ala, -atra, -oza, -iz-ita.
ulna:
kubito.
ulterior:
(on other side) transa; (later) posa, ultra; (not manifest) ne-manifesta, cel-ita.
ultimate:
lasta, fin-a, -ala; -ly: fine.
ultimatum:
ultimato.
ultimo:
lasta-monate, di la lasta monato.
ultra:
(prefix) ultr-a, -e; tro, troe, tro multa; ecese, extreme.
ultramarine:
(colo(u)r) ultramar-o; -a; -ea.
ultramontane:
(doctrines, etc.) ultramontan-a; -nist: -isto, -(ul)o; -nism: -ismo.
ululate:
(intr.) ulular.
umbel:
umbelo.
umbelliferous:
umbelifera.
umber:
umbro.
umbilic:
umbilik-a, -ala; -us: -o.
umbrage, to take:
ofens-esar (da), esar o sentar su unsult-ita (da); to give u.: ofensar (ulu); irac-igar (ulu), rankor-igar.
umbrageous:
(full of shadows) ombr-oza; (shading) ombr-iz-anta.
umbrella:
(rain) para-pluvo; (sun) para-suno.
umpire:
arbitr-ar; (person) -anto, -ero, -isto (cf. judik-anto, judici-isto).
un-:
(negative prefix) ne-, sen-; (expressing direct opposite) des-.
unabashed:
ne-perturb-ita; sen-shama.
unabated:
sen-cesa, ne-diminut-ita.
unable:
ne-kapabla. ne-pov-anta; he was u. to do it: il ne povis facar ol.
unabridged:
ne-abrevi-ita, kompleta.
unaccented:
(stress of voice) sen-acenta, ne-acent-iz-ita; (without supersigns) sen-super-signa, ne-super-sign-iz-ita; (unemphatic) ne-emfaz-ita.
unaccommodating:
des-komplez-ema; ne-koncili-ema.
unaccompanied:
sola, ne-akompan-ata.
unaccountable:
ne-explik-ebla; (odd) stranja; (not responsible) ne-respons-iva, -ema.
unaccoustomed:
(of things) ne-kustum-ala, -ata; (of persons) -anta; I am u. to: me ne kustumas (parolar e.c.).
unacknowledged:
(of letters) sen respondo; sen-responda (letro).
unaffected:
(without affectation) sen-afektaca; (not influenced) ne-influ-ata, -ita; (not moved) apati-oza; ne-sent-iva.
unalloyed:
(metals) sen-aloya; pura.
unanimity:
unanim-eso; -mous: -a.
unapt:
ne-apta (ad); (dull) ne-kapabla.
unarmed:
sen-arma; sen-defensa.
unasked:
ne-demand-ita, -ata; ne-solicit-ata, -ita; spontana.
unassuming:
ne-pretend-ema, modesta, simpla.
unattached:
ne-lig-ita, libera, ne-depend-anta (de); (milit.) dispon-ebla, en ne-aktiv-eso.
unavailing:
ne-utila, vana, sen-efika.
unavoidable:
ne-evit-ebla.
unaware:
ne-, nul-sava-anta; to be u.: ne-savar (ulo).
unawares:
ne-expek-ite; to be taken u.: surpriz-esar sen preparo.
unbalanced:
sen-equilibra, ne-stabila.
unbar:
des-barar.
unbecoming:
ne-dec-anta, ne-konven-anta; (of clothes) ne-apta.
unbefriended:
sen-amika.
unbelief:
(fact) ne-kredo, skeptik-eso; (tendency) ne-kred-em-eso.
unbeliever:
ne-kred-anta, ero, skeptik-(ul)o.
unbelieving:
ne-kred-anta, -ema, skeptika.
unbend:
(straighten) rekt-igar, -eskar; des-flexar; des-tensar; lax-igar, -eskar; -ing: rigida, ne-flex-ebla.
unbiased:
sen pre-opiniono, sen partisa, honesta.
unbidden:
(without solicitation) ne-solicit-ata, -ita; (uninvited) ne-invit-ita; (involuntary) sen-vola, spontana.
unbind:
des-ligar; liber-igar.
unbleached:
ne-blank-ig-ita; kruda.
unblemished:
sen-makula, pura, perfekta.
unblushing:
(shameless) sen-shama.
unbolt:
des-rigi-agar.
unborn:
ne-nask-inta; futura.
unbosom:
konfidencar (ulo, su, ad ulu).
unbound:
(of books) ne-bind-ita; brosh-ita.
unbounded:
sen-limita, ne-limit-iz-ita; ne-restrikt-ita.
unbridled:
(fig.) sen-frena, sen-mezura, sen-restrikta.
unburden:
(a ship, etc.) des-charjar (also fig.) (cf. liber-igar, -eskar).
uncalled for:
ne-necesa, ne-demand-ita, superflua.
uncanny:
super-natura; pavor-ig-anta; fantastika.
unceasing:
sen-cesa, ne-ces-anta.
uncertain:
ne-certa; dub-inda; -ty: ne-cert-eso; dubo.
unchain:
des-katen-izar, sen-katen-igar; (fig.) liber-igar, sen-fren-igar.
uncial:
uncial-a, -o.
uncle:
onkl-ulo.
unclean:
sordida, des-neta; (lewd) ne-chasta; (in Scripture) ne-pura.
unclinch:
(hand, etc.) des-klemar, apertar; (nails) dews-rivet-agar.
unclog:
des-entravar; des-obstruktar.
unclosed:
apert-ita, des-kloz-ita.
unclothe:
des-vest-izar, nud-igar, des-metar la vesti (di ulu); -d: nuda, sen-vesta.
unclouded:
sen-nuba; serena.
uncoil:
des-volvar.
uncolo
(u)red: sen-kolora, ne-kolor-iz-ita; (of style) natur-ala, simpla.
uncomely:
ne-graci-oza, leda.
uncomfortable:
sen-komfort-a; des-komoda; jen-anta; pen-oza; ne-tranquila.
uncomplaining:
sen-plenda, ne-lament-anta.
uncommon:
stranja, remark-inda; ne-ordinara, rara.
uncompromising:
ne-kompromis-anta, ne-flex-ebla.
unconcerned:
ne-suci-ema, sen-sucia, indiferenta; (having no interest) sen-interesa; sen-interesta.
unconditional:
sen-kondiciona; absoluta.
unconscionable:
des-racion-ala, kontre-raciona.
unconscious:
sen-koncia, ne-konci-anta; (ignorant) ne-sav-anta; (not felt) ne-sent-anta; (in swoon) esvan-inta.
unconstitutional:
ne-konstituc-ala, kontre-konstituca.
unconstrained:
sen-koakta; ne-jen-ita; spontana, libera.
unconventional:
ne-form-ala, sen-ceremonia.
uncounted:
(innumerable) ne-kont-ebla, sen-nombra.
uncord:
des-kord-izar, des-ligar.
uncork:
des-stopar.
uncouple:
(horses, etc.) des-jungar; (unlink) des-kuplar (cf. des-ingranar).
uncouth:
kruda, baroka; ruda; stranja.
uncover:
des-kovrar (ulu, ulo, su); u. the head: des-metar sua chapelo; stand with head u.ed: stacar nud-kape,
unction:
(anoint) uncionar; (fervo(u)r) fervoro; (unguent) unguento; extreme u.: extrema unciono.
uncurl:
des-volvar; (hair) des-frizar.
undaunted:
sen-tima, sen-pavora.
undeceive:
des-iluzion-igar, des-trompar (ulu).
undecided:
(person) ne-decid-ema, hezit-ema; (thing) ne-decid-ita.
undeck:
des-ornar.
under:
(prep., adj., adv.) sub, -a, -e; (opp. of, on high) infr-e, -a; (insufficient) ne-sata, ne-sufic-anta; (with movement to under) ad-sub; (with movement from under) de-sub; u. arms: mobiliz-ita, arm-iz-ita; u. age: minora; to keep u.: dominacar, vinkar; represar; to go u.: facar fiasko, esar vink-ita; u. discussion: en-diskut-eso, ankore diskut-ata; u. consideration: (qua) esas (nun) konsider-ata od examen-ata; dum la konsidero; u. the breath: mi-laute, mi-voce; per od en susuro; u. his command: sub lua komando; to speak u. correction: parolar sugun sua inform-ajo o savo (pri l’afero); ofrar sua person-ala opiniono; u.cover of: (pretext) kun pretexto (di, ke); (protection) sub o per la protekto o shirmo di; I am u. the impression: me imaginas o supozas o konjektas (ke); havas l’opiniono, l’ideo; to be u. water: (of land) esar inund-ita; u. sail: segl-ir-anta; u. date of: ye la dato di, dat-iz-ita; u. the directions of: segun la direkto o imperi od instruktioni di; to be u. fire: esar en la paf-ado; u. separate cover: en altra od aparta kuverto o paketo od envelop-ilo; to be u. a mistake: (intr.) erorar; to be under obligations to: oblig-esar ad ulu; u. pain of death: ye puniso per morto; u. protest: kun protesto (pri, kontre); (of a bill) protest-ata, -ita; u. restraint: ne-libera, restrikt-ita, koakt-ata; u. way: ir-anta, march-anta, fac-es-anta; u. treatment: kurac-ata; trakt-ata; u. these circumstances: en ica cirkonstanci; they will not sell it u. six dollars: li ne voluntas vendar ol po min kam ses dolar-i; to sell u. price: vendar plu chipe kam kusto; perde o rabate vendar; u.-officer: (in commissioned ranks) inferiora oficiro; (non-commissioned) sub-oficiro; the floor u.: sub-etajo; u. the table: sub la tablo; look u.: videz sube od infre; the weight is u.: la pezo esas ne-sufic-anta, la pezo esas min kam, la pezo mankas.
underbaked:
ne sate bak-ita; mi-bak-ita.
underbid:
vendar plu chipe; postular plu basa preco kam (ulu).
underbred:
male eduk-ita.
underbuy:
komprarplu chipe kam (ulu).
underclothing:
sub-vest-o, -aro; korp-ala linj-aro.
undercurrent:
sub-fluo; (fig.) sekreta tendenco od influo.
underdone:
ne sufic-ante koqu-ita.
underfoot:
sub la pedi; (below) infre.
undergo:
subisar.
undergraduate:
studento (en unversitato e.c.); universitat-ano.
underground:
sub-tera.
undergrowth:
sub-kresk-ajo di bushi o planti; (sub-)arbust-aro, -i; kopso.
underhand:
sekreta, cel-ita, des-honesta, fraud-a, -oza.
underjaw:
mandibulo.
underlay:
pozar (ulo) sub; (support) sustenar; (trab-)apogar; -er: sub-strato (support) apog-ilo.
underline:
sub-strek-izar.
underling:
subordin-ito, inferioro, sub-alterno.
underlip:
infra labio.
undermanned:
tro poke vir-iz-ita; sen sat multa viri.
undermentioned:
sube mencion-ita o cit-ita.
undermine:
(also fig.) sapar; (health, etc.) minar, (sekrete) sapar; febl-igar; (to mine) minar.
undermost:
(la) maxim basa.
underneath:
(prep., adj., adv.) sub, -a, -e (see under).
underpaid:
male pag-ata, -ita, o salari-ata o rekompens-ita.
underpart:
suba parto; infra-ajo; (fig.) subordin-ita od acesora rolo.
underpetticoat:
sub-jupo.
underpinning:
trabi apog-anta; fundamento; (suba) suporto-muro.
underrate:
evaluar tro mikre; poke prizar od estimar; min-valor-igar; des-estimar.
underscore:
sub-strek-izar.
undersell:
vendar plu chipe (kam); vendar ye plu basa preco.
undershot:
(palet-roto) infre puls-ata; u.-jaw: sali-anta mandibulo.
undersigned:
signat-anta, -inta; -anto; la skrib-anto, -into.
undersized:
tro mikra, plu mikra kam ordinara.
underskirt:
(petticoat) sub-jupo.
understaffed:
sen sat multa oficisti, docisti, laboristi, e.c.
understand:
komprenar; (by intellect alone) intelektar; (have knowledge of, as a foreign language) savar; (hear) audar; he u.s horses: il esas kompet-enta, experta pri kavali; it is u.stood: kompren-ende; esas inter-konsent-ita o konvencion-ita; -able: kompren-ebla, (by intellect alone) intelekt-ebla.
understanding:
(faculty) intelekto; inteligent-eso; (comprehension) kompreno; konoco; (agreement) inter-konsento, pakto; konkordo; to come to an u.: konsent-eskar kun (ulu); inter-konkord-(esk)ar, (pri); with this u.: kun ica (pre-) kompreno o kondiciono o stipulo; beyond all u.: tote ne kompren-ebla.
understate:
(deprecate) min-valor-igar; indikar ne sate.
understudy:
suple-anto.
undertake:
(engage to perform) entraprezar; (take on oneself) asumar; (promise) promisar; (take steps, measures) (intr.) demarshar.
undertaker:
funer-isto; funer-entraprez-isto.
undertaking:
(enterprise) entraprez-o, -ajo.
undertone, to speak in:
paolar mi-laute o mi-voce.
undertow:
suba ri-fluo.
undervalue:
min-valor-igar; poke prizar od estimar.
undervest:
(under-waistcoat) sub-jileto.
underwear:
suba vest-i, -aro; korp-ala linj-aro.
underwrite:
(write under) sub-skribar; (put signature to) signatar; (guarantee) (sub-)garantiar; (insure) asekurar; -r: (insurer) asekur-isto.
undesigned:
sen-intenca, ne-intenc-ita.
undesirable:
ne-dezir-inda; ne-konven-anta, ne-apta.
undeveloped:
ne-develop-ita, ne plene kresk-inta.
undignified:
ne-digna, vulgar-acha, ne-dec-anta.
undisguised:
ne-disimul-ita; ne-cel-ita; sincera, aperta.
undisturbed:
tranquila, kalma; ne-trubl-ita; sen-inter-rupta.
undo:
(a parcel) des-ligar, apertar, des-pak-igar; (become undone)des-pak-eskar; (a seam) des-sutar; (unweave) des-texar; (something done) des-facar, nul-igar; (a tangle) des-intrikar; (ruin) ruinar; (to be undone) esar vink-ita.
undoubted:
ne-dub-ebla, ne-kontest-ebla, certa.
undreamt of:
ne-suspekt-ita, (tote) ne-expekt-ata.
undress:
des-vest-izar, des-metar (la vesti).
undress:
(n.) neglijeo; ne-ceremoni-ala kostumo; (milit.) ordinara uniformo; -ed: des-vest-iz-ita; nuda, (manuf.) ne-prepar-ita, kruda.
undue:
(excessive) troa, eces-anta, -iva; exajer-ata, -ita; u. influence: (intrigue) kaptaco; -ly: troe.
undulate:
(of waves) ond-ifar; (tr.) -izar; (of rivers, etc.) sinu-ifar; (vibrate) (intr.) vibrar; -ation: ond-o, -ifo.
undulated, -ting, -tory:
(of waves, hair, etc.) ond-atra, -if-anta, -iz-ita; (river) sinu-oza; (land) ne-plana, ond-atra; (motion) ond-oza; vibr-oza, -anta.
undying:
sen-morta, ne-peris-iva, ne-mort-iva.unearth: ek-ter-igar; (fig.) trover, des-kovrar.
unearthly:
(supernatural) super-natura, super-homa; (of noise, etc.) infern-ala; teror-ig-anta, horor-inda.
uneasy:
des-tranquila; des-komforta, perturb-ita; jen-ita.
unembarrassed:
ne-embaras-ata, -ita; tranquila; (of property) sen-hipoteka, debo-libera.
unemployed:
un-employ-ata, -ita; ne-okup-ata; (capital) ne-produkt-anta, inerta, stagn-anta; (out of work) chom-anti; the u.: la chom-anti, la ne-employ-ati.
unemployment:
ne-employ-eso, chom-eso; (unuse) ne-uzo.
unending:
sen-fina, sen-cesa.
unequal:
ne-egala; ne-sufic-anta; ne-proporcion-ala; he is u. to that: il ne esas kapabla (facar ol); (opportunity, etc.) unika.
uneven:
ne-egala; (of ground) ne-plana, aspera, (irregular) ne-regul-oza; (humo(u)r) vari-ema, ne-konstanta; (numbers) ne-para.
uneventful:
sen-aventura, sen-eventa, ne-event-oza, monotona, ordinara.
unexampled:
sen-precedenta, ne-simila, unika.
unexceptionable:
ne-reproch-ebla, ne-kritik-ebla, sen-defekta.
unexpected:
ne-expekt-ata, -ita; ne-pre-vid-ata, -ita; subita.
unexpired:
rest-anta, ne-expir-ata, -ita.
unfailing:
ne-exhaust-ebla (source); (constant) konstanta; (infallible) infalibla.
unfair:
(unjust) ne-yusta; (not straight-forward) ne-loy-ala; ne-honesta; (irregular) ne-korekta, kontre-regula.
unfashionable:
exter-moda, ne-segun-moda, ancien-moda.
unfasten:
des-ligar; apertar; des-klemar; des-barar; des-rigi-agar; des-fix-igar.
unfatherly:
ne-patr-ala, -atra; kruela; kontre-natura.
unfathomable:
ne-sond-ebla, ne-explor-ebla.
unfavo
(u)rable: des-favor-oza; des-oportuna; des-avantaj-oza.
unfeeling:
ne-sent-iva; (without pity) sen-kompata; severa; (indifferent) indiferenta, apati-oza.
unfeigned:
ne-simul-ata, -ita; sincera, vera.
unfettered:
des-antrav-ata, -ita; sen-entrava; libera.
unfilial:
ne-fili-atra, (ago) ne-digna de filio.
unfilled:
ne-plen-ig-ita; ne-plena; vakua; (of a post) vak-anta.
unfit:
ne-apta, ne-konven-anta; ne-kapabla; ne-oportuna.
unfix:
des-fix-igar.
unflagging:
persever-anta, persist-anta, konstanta; ne-fatig-ebla.
unfledged:
(of birds) sen-pluma; (fig.) novica, sen-experienca.
unflinching:
rezolv-ema, sen-tima, ferma, ne-hezit-anta.
unfold:
des-faldar; (reveal) revelar, expozar.
unfortunate:
des-fortun-oza, mal-chanc-oza, des-felica; kompat-inda; (regretable) regret-inda.
unfounded:
ne-vera, sen-baza.
unfrequented:
ne-frequent-ata; ne-vizit-ata, solitara, dezerta.
unfriendly:
ne-amik-ala, mal-vol-anta, enemik-ala, des-favor-oza.
unfrock:
(a monk, etc.) sen-frok-igar, -eskar; (clergyman) des-klerik-igar.
unfruitful:
sen-frukta, ne-frukt-if-anta, ne-fekunda; (of ground) ne-fertila; sterila; (fig.) vana, ne-utila.
unfunded:
ne-konsolid-ita.
unfurl:
des-volvar; des-faldar.
ungainly:
des-, ne-graci-oza; (of efforts) des-, ne-habila.
ungenerous:
(in giving) ne-jener-oza; (illiberal) des-liber-ala; (mean) meskina.
ungentlemanly:
ne-polita, vulgar-acha; mal-manier-a; grosiera.
ungird:
des-zon-izar; (of horse, setc.) des-gurt-izar.
ungodly:
des-pia.
ungovernable:
ne-guvern-ebla, sen-frena, violent-oza; ne-docila.
ungraceful:
ne-graci-oza, sen-gracia, ne-eleganta; ne-habila.
ungracious:
ne-afabla, mal-humor-a.
ungrammatical:
kontre-gramatika, ne-korekta.
ungrounded:
sen-baza, sen-motiva, ne-motiv-iz-ita.
ungrudging:
bon-kordia, sen-rankora, sen-envidia, volunt-anta.
unguarded:
ne-gard-ita, -ata; sen-defensa; in an u. moment: en instanto di ne-prudent-eso; an u. expression: ne-konsider-ita frazo.
unguent:
unguento.
ungulate: huf-oza, -ozo.
unhand me: de-prenez vua manui!; for-las-ez me!
unhandily: ne-habile.
unheard: ne-aud-ita; (prayer, request) ne-exauc-ita; (not known) ne-konoc-ata; des-fam-oza; (extraordinary) extraordinara, ne-kred-ebla; u. of: sen-precedenta.
unhinge: des-muntar o de-prenar (pordo) de gondi; u. the mind: des-ordinar o subversar la mento.
unholy: des-pia, profan-a, -acha.
unhook: des-akrochar; (clothing) des-agrafar.
unhoped for: ne-esper-ata, -ita; ne-expekt-ata, -ita.
unhorse: ek-sel-igar (ulu).
unhoused: sen-doma; sen shirma.
unicorn: unikorno.
unicursal: unikursalo.
unification: un-ig-(ad)o.
uniform: uniform-a; (clothing) -o; -ity: -eso; regul-oz-eso; sam-eso; konstant-eso; monoton-eso; in full u.: en granda uniformo; in undress u.: en ordinara unformo; to make u.: (make regular) -igar; (soldiers) -izar.
unify: (make one) un-igar; (make regular) uniform-igar.
unilateral: un-lartera.
unimaginable: ne-imagin-abla, ne-koncept-ebla.
unimpaired: ne-lez-ita, sen-domaja, integra; en plena fort-eso, en tota vigoro.
unimportant: sen-signifika, sen-importa, sen-valora, ne-grava; to be u.: ne-importar.
unimproved: ne-plu-bon-(ig-it)a, ne-emend-ita; ne-progres-anta, -iva; (land) ne-explot-ata, -ita; ne-kultiv-ita.
uninfluential: sen-influa.
uninhabited: ne-habit-ata, sen-homa.
uninjured: ne-vund-ita; ne-lez-ata, -ita; ne-domaj-ita.
union: (act) union-o; (result) -uro; (state) -eso; (harmony) konkordo; postal u.: uniono-postala; trades u.: mestier-sindikato; (cf. indij-azilo; hospico-distrikto; soci-eto).
unipolar: unipola.
unique: unika.
unisexual: un-sexua.
unison: (mus. and fig.) unisono (cf. akordo, konkordo).
unit: (arith.) uno; (concrete object) un-ajo; (unity) un-eso (cf. konkordo); a u. of measure: mezur-un-ajo.
unitarian: (relating to a unit) un-es-ala, -es-ana; (sect) unit-ara, -(ul)o; -ism: -ismo.
unite: (material sense) juntar; ligar; (immaterial sense) unionar (cf. konkord-igar).
unitedly: ensemble, union-ite, kune, solidare.
unity: (quality) un-eso; (math.) un-o, -ajo; (fig.) un-eso, konkordo; solidar-eso; kohero; u. is strength: un-eso esas fort-eso; u. and trinity of the godhead: un-eso e tri-un-eso di de-eso.
univalvular: un-valva.
universal: univers-ala (cf. gener-ala, ubiqua); -ity: -al-eso (cf. ensemblo, toto); -ism: (sect) -ismo; -ist: -ista, -isto.
universe: universo.
university: universitat-o; -man: -ano; -degree: -ala grado.
unjoin: des-juntar, des-ligar, separar.
unkempt: des-ordin-ita; (uncombed) ne-pekt-ita, ne-bros-ita.
unkind: maligna, ne-benigna, mal-vol-oza, ne-afabla; mala; kruela; to take u.ly: aceptar des-favor-oze; ne konciliar su ad (ul)o; interpretar des-favore; -ness: (quality) des-afabl-eso, (act) -ajo; mal-vol-eso, -ajo; kruel-eso, -ajo.
unknowing: ne-sav-anta; sen-intenca.
unknown: ne-konoc-ata, ne-sav-ata; (not celebrated) ne-fam-oza; u. to me: ne-konoc-ata da me, ne-savata da me.
unlabo(u)red: ne-labor-ita; ne-kultiv-ita; (fig.) spontana, natur-ala, facila, flu-anta.
unlace: des-lac-agar.
unlade: (ship, vehicle) des-charjar; (goods) des-kargar; (gen.) des-embarkar.
unladylike: ne-sinior-in-atra; ne-eleganta, ne-bon-maniera (a homino).
unlawful: kontre-lega, ne-legitima.
unlearned: male o ne-instrukt-ita, ne-, des-erudita; nul-sav-anta; (illiterate) iliterata.
unleavened: sen-hefa, azima; u. bread: azim-o, -a pano.
unless: ecepte (ke), sen ke, se….ne.
unlettered: (unable to read or write) iliterata (see unlearned).
unlike: des-, ne-simila, difer-anta de; that is quite u. him: to tote ne simil-esas ad il; to esas absolute difer-anta de il o de lua konduto; -ly: ne probabla, (not plausible) ne-ver-simila; -lihood: ne-probabl-eso; -ness: (versimilitude) (quality) ne-ver-simil-eso; (thing) -ajo; des-simil-eso, difero, ne-egal-eso.
unlined: (clothes) sen-futera, ne-futer-iz-ita; (without lines) sen-linea, ne-line-iz-ita.
unload: (vehicles, ships, guns) des-charjar; (goods) des-kargar; (cf. des-embarkar).
unlock: klef-apertar, apertar per klefo o klefe; -ed: ne-(klef)kloz-ita.
unlooked for: ne-expekt-ata, -ita; ne-pre-vid-ita.
unloose(n): des-ligar, liber-igar; (slacken) lax-igar, -eskar.
unlovely: ne-bela, ne-charm-anta; (homely) leda.
unlucky: mal-chanc-oza, des-fortun-oza, kompat-inda, des-felica; (ill-omened) mal-augur-oza, des-fortun-oza.
unman: des-vir-igar, sen-kuraj-igar, sen-nerv-igar.
unmanageable: ne-guvern-ebla; ne-docila, ne-obedi-ema, rebela.
unmannerly: des-, ne-polita; vulgar-acha, grosiera, mal-manier-a.
unmarried: ne-mariaj-ata, -ita, celiba.
unmask: des-maskar; (fig.) des-kovrar, des-vel-izar, expozar.
unmatched: (of a set) des-asort-ita; (of a couple) ne-par-ig-ita; (fig.) super omna komparo, ne-kompar-ebla; unika.
unmeaning: sen-senca, sen-signifika, sen-importa, sen-valora.
unmentionable: ne-mencion-ebla, -inda, -enda; ne-dic-ebla; ne-nom-(iz)ebla, -enda.
unmerciful: sen-mizerikordia, kruela, ne-humana.
unmistakable: certa, (tote) klara, evidenta.
unmitigated: ne-moder-ita, ne-dolc-ig-ita; (absolute) absoluta, tota, kompleta.
unmixed: ne-mix-ita, sen-aloya, pura.
unmoor: des-amar-agar, des-ligar.
unmoved: (not moving) sen-mova, ne-mov-anta, fixa; (without emotion) sen-emoca, ne-emoc-ig-ita, apati-oza; ne-sent-iva, -anta; kalma.
unmuzzle: de-prenar la muzel-lig-ilo; (fig.) des-katen-izar, sen-fren-igar, liber-igar.
unnatural: ne-natur-ala, kontre-natura; (not humane) ne-, des-humana.
unnerve: komocionar, sen-nerv-igar, sen-fort-igar, febl-igar, senkuraj-igar.
unnoticed: ne-vid-ita, -ata; neglij-ita, ne ri-konoc-ata, -ita; sen-egarda.
unoccupied: (person) ne-okup-anta, ne-labor-anta, oci-anta, chom-anta; (of time, etc.) libera, dis-pon-ebla; (of houses) ne-habit-ata, vak-anta.
unpack: des-pak-igar.
unpaid: ne-pag-ata, -ita; ne-salari-ita, ne-sald-ita; (of letters) (not prepaid) ne-afrank-ita; (not recompensed) ne-rekompens-ata, -ita.
unparliamentary: ne-parlament-ala, ne parlament-ala kustumo.
unpaste: des-glutinar.
unpeopled: des-popul-izar.
unpin: des-pingl-agar, -izar; de-prenar la pingli (ek); (tech.) sen-stift-igar, des-stift-izar.
unplait: des-plisar, des-plektar.
unpolished: ne-polis-ata, -ita; ne-glata; matida; (boots) ne-ciraj-iz-ita; (of manners) kruda.
unpractised: ne-kustum-ig-ita, sen-experienca, na-habila, novica; (thing) ne-praktik-ata, -ita; ne-exerc-ita.
unprecedented: sen-precedenta, unika.
unprejudiced: sen-partisa, nepartis-ana, sen-pre-judika, sen-pre-opiniona.
unpremeditated: ne-pre-medit-ita, spontana; (extemporaneous) improv-iz-ata, -ita.
unpretending: modesta, ne-pretend-ema.
unprincipled: (act) kontre-etika, (person) sen-etika, ne-honesta, ne-skrupul-ema.
unravel: (unweave) des-texar; des-plektar; (of threads) des-fil-ifar, (tr.) -izar; (fig.) des-intrikar; klar-eskar.
unread: ne-lekt-ita; (ignorant); nul-sav-anta, ne-instrukt-ita; (illiterate) iliterata.
unreasonable: des-racion-ala, kontre-raciona; des-saja; (unfair) ne-yusta; (without cause) sen-kauza; (see exorbitant).
unreasoning: (not reasoning) ne-rezon-anta; (irrational) ne-racion-ala.
unrelenting: ne-flex-ebla; sen-kompata.
unremitting: ne-ces-anta, sen-cesa; perserver-anta, -ema; dur-anta.
unreserved: ne-reserv-ita; absoluta, sen-limita; (person) ne-rezerv-ema, kandida, sincera.
unrest: des-quiet-eso, ne-tranquil-eso; agit-eso; des-komforto; (of sleep) ne-dorm-iv-eso.
unrestrained: ne-repres-ita, -ata; ne-regul-ita.
unrhymed: sen-rima.
unripe: ne-matura; (fig.) pre-matura, tro frua.
unrivalled: sen-rivala, sen egalo, unika.
unrobe: des-metar (la robo); des-vest-izar su.
unroll: des-volv-ar; des-fald-ar; des-spul-ar; (become) -eskar.
unroof: des-tekt-izar, sen-tekt-igar.
unruffled: tranquila, kalma; glata.
unruly: ne-docila; petul-ema, -anta; sedici-ema.
unsaddle: sen-sel-igar (kavalo); (person) ek-sel-igar.
unsafe: ne-sekura, danjer-oza, risk-oza.
unsatisfactory: ne-kontent-ig-anta; ne-sufic-anta; ne-konvink-anta.
unsatisfied: ne-kontenta; (of debts) ne-pag-ita, ne-quit-ig-ita.
unsavo(u)ry: sen-sapora; mal-sapora; insipida; des-agreabla; nauza-ig-anta, -iva; (evil-smelling) mal-odor-anta.
unsay: retraktar.
unscathed: ne-vund-ita, ne-lez-ita; sana e sekura.
unscholarly: ne-erud-ita; ne-cienc-oza.
unscrew: (a screw, a nut) des-visar; (a box, etc.) des-skrub-agar; to become, be u.ed: des-vis-esar, -eskar.
unscrupulous:
sen-skrupula, ne-skrupul-ema; sen-koncienca.
unseal: des-siglar, apertar.
unsearchable: ne-explor-abla; ne-kompren-ebla; ne-penetr-ebla.
unseasonable: (of fruits, etc.) ne-sezon-ala; (untimely) ne-oportuna; (of hours) des-, ne-komoda.
unseat: des-plas-izar (ulu, ulo, sid-ilo o loko); renversar (ulu, ulo de sid-ilo); (from horseback) ek-sel-igar; (member of parliament, etc.) nihil-igar od ne-valid-igar l’elekto (di ulu); privacar (ulu de sid-eyo).
unseemly: des-, ne-dec-anta.
unsettle: des-ordinar, des-aranjar; agitar; trublar; des-quiet-igar,-eskar.
unsettled: ne-fix-a, -ig-ita; ne-establis-ita; (not firm) ne-ferma; shancel-anta; (in mind) trubl-ita, konfuza, des-quieta; hezit-ema, -anta; (not determined) ne-determin-ita, ne-certa; (of bills) ne-pag-ita, ne-sald-ita; (of the weather) vari-ema; chanj-anta, -ema; pluv-ema; (of abode) sen fixa domicilo; vag-anta; (land, country) ne-habit-ata, -ita.
unsex: kastrar; igar (ulu) sen-sexua; des-maskul-igar; des-famin-igar, -eskar; sen-sexu-igar, -eskar.
unshackle: des-entravar, des-katen-izar; liber-igar, emancipar.
unshapely, unshapen: sen-forma; mis-formac-ita.
unsheathe: ek-gain-igar, ek-tirar (espado).
unship: (goods) des-kargar, des-embarkar; (a rudder, etc.) des-muntar; (oars) de-prenar rem-ili de rem-il-uyi, en-nav-igar la rem-ili.
unshod: sen-shua, nud-peda.
unshrinkable: ne-kontrakt-ebla, -ema (cloth, etc.).
unsightly: leda, male aspekt-anta; male formac-ita.
unskilled: sen-experienca, ne-experta, ne-habila, novica; u. labo(u)r: manu-ala o korp-ala labor-(ad)o, (persons) -isti, -ist-aro.
unslaked: (of lime) sen-aqua (kalko), ne-aqu-iz-ita; (thirst, etc.) ne-saci-ata, -ita.
unsoldierly: ne-soldat-atra; ne-milit-ist-ala.
unsophisticated: (ingenuous) naiva.
unsound: (health) ne-sana, ne-robusta, malada; (rotten) putr-inta; (religious belief) ne-ortodoxa, heterodoxa; (disloyal) des-loyala; (in mind) ne-sana ment; (principle, setc.) eror-a, oza, mala, ne-justa, ne-sincera; (project) ne-sekura, mala, hazard-oza, risk-oza; (business firm) ne-solventa; ne-establis-ita; (credit) ne-bona, mala, ne-stabila; (cracked) fend-(et)ita; (sleep) ne-profunda; (having defects) defekt-oza.
unsparing: ne-spar-ema, prodig-anta; jener-oza; (not merciful) sen-kompata, ne-indulg-ema.
unspeakable: ne-dic-ebla, ne-expres-ebla.
unsportsmanlike: ne-digna de sport-isto, -ero (see unfair).
unstable: ne-stabila (see unsteady).
unsteady: ne-stabila, ne-ferma; shancel-anta; ne-certa; ne-konstanta; (irresolute) hezit-ema, ne-decid-ema; (changeable) chanj-ema, vari-ema, ne-regul-ala, -oza; (character) libertina; deboch-ema.
unstinted: prodig-anta, -ema, ne-restrikt-ata, -ita; sen-limita, abund-anta.
unstring: des-tensar, lax-igar; des-kord-izar; des-ligar.
unsubstantial: sen-substanca; ne-materi-a; ne-reala; ne-solida; (of food) ne-nutr-iva.
unsullied: sen-makula, virga, pura.
unswerving: ne-deviac-anta.
untainted: ne-korupt-ita; (of meat) fresha; (fig.) pura, sen-makula.
untamable: ne-domt-ebla, ne-amans-ebla; (wild) sovaja.
untenable: ne-defens-ebla, ne-susten-ebla.
untenanted: sen lokac-anto, -ero; ne-habit-ata, ne-okup-ata; vak-anta.
unthinkable: ne-imagin-ebla.
unthinking: sen-reflekta, ne-pens-ema, ne-atenc-ema, automat-atra.
unthread: des-fil-izar.
untie: des-ligar; des-nod-igar; des-intrikar (nodo).
until: (prep.) til; (conj.) til ke.
untimely: (premature) pre-matura; tro frua; (inopportune) ne-oportuna.
unto: see to.
untold: (not said) ne-dic-ita; ne-narac-ita; ne-rakont-ita; ne-revel-ita; (not to be estimated) ne-kalkul-ebla, ne-kont-ebla, ne-mezur-ebla.
untravelled: (enexplored) ne-explor-ita; (person) ne-voyaj-inta; (unfrequented) ne-frequent-ita; ne-tra-ir-ita.
untrue: (things) ne-vera, ne-justa, ne-korekta, ne-autentika; (feigned) fing-ita, simul-ata, -ita; (not straight) ne-rekta; (person) ne-sincera, hipokrita, des-loyala, menti-anta, -inta, perfida.
untruth: (lie) mentio, ne-ver-ajo; (fib) menti-eto; -ful: menti-anta, -ema; tromp-anta.
untwine, untwist: des-tordar, des-volvar; des-intrikar.
unusual: ne-ordinara, ne-komuna, ne-kustum-ala, rara, extraordinara.
unutterable: ne-expres-ebla; ne-dic-ebla.
unvarnished: ne-vernis-iz-ita; (fig.) ne-orn-ita; simpla; natur-ala.
unvarying: ne-vari-anta, uniforma, konstanta.
unveil: des-vel-izar; (fig.) revelar.
unvoiced: ne-pronunc-ita, ne-expres-ita; (consonant) sen-voca.
unwarranted: ne-justifik-ebla; gratu-ita.
unwary: ne-atenc-ema, ne-prudenta.
unwashed: ne-lav-ita, sordida; the great u.: la prolatari-(ach)aro, la popul-acho.
unwavering: (also fig.) ne-shancel-anta.
unwearied:
ne-fatig-ebla.
unweave: des-texar; (fig.) des-intrikar.
unwelcome: des-agreabla, mal-ven-inta, -anta; ne-oportuna.
unwell:
malad-(et)a, ne-sana.
unwieldy: ne-manu-ag-ebla (facile); pez-oza; des-facile move-ebla.
unwilling: ne-volunt-anta, -ema; (unfavo(u)rably disposed) (esar) des-favor-oza (ad ulo).
unwind: (thread, etc.) des-spular; (windlass) des-vindar; (fig.) des-volvar.
unwomanly: ne-digna de hom-ino, ne-hom-in-atra.
unwrap: des-envelop-ar; des-vel-izar; liber-igar; (unroll) des-volvar.
unwrinkled: (face) sen-ruga.
unwritten: ne-skrib-ita; u. law: ne-skrib-ita leg-o, -aro.
unyoke: des-jungar.
up:
(adv.) supre, supere; en l’aero; ye la supro; (cf. alte); (motion upwards) (to top) ad-supre, (higher) ad-supere; (in revolt) revolt-anta; sedici-anta; (on one’s legs) stac-anta; (well again) ri-san-ig-ita; (prices) augment-inta, -ita; plu-alta; up higher: supere; to speak up: parolar laute o plu klare; hold the head up: tenar la kapo; up to: (as far as, until) til; (capable of) kapabla por; up to here: til hike; up and down: supre ad infre; (forward and back) ad-avane e retro; lift up: levar (cf. elevar); to go up: acensar; up and doing: ri-san-ig-ita; labor-anta, okup-ata; hard up: povra, indij-anta pekunio; up in arms: arm-iz-ita, mobiliz-ita; (fig.) irac-oza; kombat-anta; it is all up: esas la fino; existas nula espero; omno esas perdita; to have someone up: sumnar ulu avan tribunalo; well up in: experta pri; erudita pri, habila pri; up there: (top) ibe supre; (higher) ibe supere; up! levez su! up to date: til nuna dato o tempo; ca-di-ala; (modern) moderna; (fashionable) segun moda; mond-um-ala; to get up: (from bed) levar su; his blood was up: ilua sango ebuliis, il-irac-eg-eskis; not up to the mark: ne stand-anta tote bone; ne-tote bona o fit-anta; ne-tote perfekta; what is up? quo eventas? quo esas? quo esas mala? up river, up stream: ad-monte; up hill and down dale: tra monti e vali; the ups and downs: la alt-aji e bas-aji; (of life) la chanji di fortuno.
upbraid: reprochar (ulo ad ulu); reprimandar (ulu); blamar (ulu).
upheaval: lev-o, -eso; (of established order) subverso.
uphill: acens-anta; (difficult) des-facila, pen-oza; fatig-anta.
uphold: (support by holding) sub-tenar; (prevent from falling) sustenar, suportar; (laws, rights) mantenar.
upholster: tapis-izar, tapet-izar; -er: tapis-(iz)isto.
upkeep: (of things) manten-(ad)o; (persons) entraten-(ad)o.
upland: alta tereno o plan-ajo; mont-aro.
uplift: (raise from below) levar; (raise on high) elevar.
upon: (above and in contact with) sur; (with motion) ad-sur; (on the side of) an; (concerning) pri; (by means of) per; (time, occasion) en, lor, pos; (immediately afterwards) quik; a ship u. the sea: navo sur la maro; to jump u. the bed: saltar ad-sur la lito; he lives u. this street: il lojas an ica strado; the window u. the street: la fenestro an la strado; a discourse u. Ido: diskurso pri Ido; to swear u. his hono(u)r: jurar per sua honoro; to live upon meat: vivar per karno; u. this: pos to; depend u. someone: fidar ad ulu; the effect depends u. the cause: la efekto dependas de la kauzo; u. his death: lor lua morto; (quik pos lua morto); I was u. a journey: me esis voyaj-anta; act u. instructions: agar segun instrucioni; u. the first of January: ye la un-esmo di januaro; u. pain of death: ye mortiso-puniso; u. the whole: sume, en sumo; egarde-ante (ad) omno; u. these terms: en, sub, segun ica kondicioni; u. my word: vere!
upper: (next above) sura; (all above) supera; (topmost) supra; (social, hierarchical) superiora; u. ten: aristokrat-aro; homi di alta rango; mond-umo eleganta od alta; u. air: supra aero, plu alta aero; u. deck: supra ferdeko; u. form: (top) supra klaso; u. jaw: maxilo; u. lip: supra labio; to keep a stiff u. lip: tacar; tac-ante suportar; u.most: supra; maxim alta (cf. superiora); to be u.most: (predominate) (intr.) pre-dominacar; to stand u.most: esar la un-esmo; to stand u.most in one’s thoughts: la pens-o, (-i) qua (qui) predominacas en mea mento; la precipua objekto di mea pensi; u. part: supr-ajo, super-ajo, supra parto; u.s: (of shoes) supra ledri o peci; down on one’s u.s: (esar) povr-(eg)a, tote sen pekunio; u. story: (next above) sura etajo; (topmost) supra etajo; (intermediate) supera etajo.
uppish: superba, arog-ema, -anta.
upraise: levar, elevar, erektar; (fig.) exaltar.
upright: (vertical) vertikala, aplomb-ala (straight) rekta; (fig.) honesta, sincera, yusta, loyala; to stand u.: stacar aplombe o rekte.
upright: (post) montanto; fosto (vertikala).
uprising: levo, su-levo; (rebellion) revolto, sedicio.
uproar: tumulto, bruis-ego, kri-ego; -ous: -oza, -ema.
uproot: (also fig.) extirpar.
upset: (vehicle, ink, etc.) (tr., intr.) renversar; (turn upside down) (intr.) kulbut-ar, (tr.) -igar; (subvert) subversar; (disorder) des-ordinar; (trouble) perturbar, des-quiet-igar.
upshot: rezult-o, -ajo; fino, konkluzo.
upside down: kulbute; kun supro infre; (inverted) inversa; to turn u.: kulbut-igar (ulo).
upstairs: supre, (with motion) ad-supere; en supera etajo; to go u.: acensar l’eskalero.
upstart: par-vent-in-(ach)o.
upstream: ad-monte.
upward(s): (ad-)supere; (more than) plu kam; (ascending) acens-ant-a, -e; u. and downwards: ad-supre ed ad-infre; baskul-ant-a, -e; to turn bottom u.: invers-igar.
ur(a)emia: uremio.
uranium: urano.
uranography: uranografio.
urate: urato.
urban: urb-ala.
urbane: afabl-a, polit-ega; -nity: -eso.
urchin: (gamin) bubo; (hedgehog) herisono; sea-u.: ekino.
urea: ureo.
ureter: uretero.
urethra: uretro.
urethritis: uretrito.
urethroscope: uretroskopo.
urethrotomy: uretrotomio.
urge: incitar, instigar, urj-igar, insistar, presar o pregar o solicitar insiste; (argument) prizentar; (encourage) kuraj-igar; u. the people to revolt: incitar la popul-o a revolto; u.d by hunger: puls-ata da hungro.
urgency: urj-o, -ant-eso; urj-anta neceso.
urgent: urj-anta; insist-anta; to be u.: (intr.) urj-ar.
urinal: (vessel) urin-vazo, -uyo; public u.: (publika) urin-(if)eyo.
urinary: urin-ala.
urine:
urino.
urn:
urno, vazo.
Ursa:
Urso (Granda, Mikra).
ursine:
urs-ala, -atra.
urticaria:
urtikario.
us:
see we.
usage:
(treatment) trakt-(ad)o; (employment, custom) uz-(ad)o, (habitual) kustumo; (habits manners) mori; (polite manners) polita manieri; (tradition) tradiciono.
use:
(make use of) uzar; (treat) traktar; (utilize) uzar, util-igar; use up: (par-) konsumar, exhaustar.
use:
(using) uz-(ad)o; (utility) util-eso; (utilising) util-igo; (custom) kustumo; (advantage) util-eso, avantajo, profito; (treatment) trakt-ado; (usufruct) uzufrukto; of u.: utila, uz-ebla; to be of u.: util-esar (ad); of no u.: ne-utila, ne-uzata; in u.: uz-ata, kustum-ala; out of u.: ne-uz-ata, obsoleta; what is the u. of that? quale to esos utila? quo esas l’util-eso o profito di od en to? to make u. of: util-igar, uzar; to have u. for: povar uzar od util-igar, bezonar; to have the u. of: uzar; (legal) uzufruktar.
used:
(of words, implements, etc.) uz-(ad)-ata, -ita; not u.: ne-uz-ata; (not habitual) ne-kustum-ata; (obsolete) obsoleta; to be u. to: (be in the habit of) (intr.) kustumar; he u. to say: il kustumis dicar; he u. to live: il olim habitas o lojis hike; we u. to walk together: ni kustumis marchar kune.
useful:
utila (ad); to make oneself u.: igar su utila (ad); util-esar (ad); -ness: util-eso, avantajo, profito.
useless:
ne-utila; (fig.) vana.
usher:
(especially at ceremonies) bedelo; (bailiff) ushero; (in schools); suba mastro, sub-instrukt-isto.
usher in:
en-duktar; pre-irar.
usual:
ordinara, komuna, kustum-ala, -ata; uz-ata; vulgara; omna-dia.
usucaption:
uzukapto.
usufruct:
uzufrukt-o; to have the u. of: -ar (ulo).
usurer:
uzur-isto, -ero, -anto.
usurious:
uzur-ala, -oza, -atra.
usurp:
uzurp-ar (ulo de ulu); -ation: -(ad)o; -er: -anto, -into, -ero.
usury:
uzur-o; to practise u.: (intr.) -ar.
utensil:
utensilo (cf. vazo).
uterine:
(relating to uterus) uter-ala; (of the same mother) sam-patr-ina, sam-matra.
uterus:
utero.
utilitarian:
util-es-ala; (doctrinal) util-ista, -ism-ala; (person) util-isto; -ism: util-ismo.
utility:
(quality) util-eso, (thing) -ajo; avantajo, profito; public u.: publika o stat-ala avantajo.
utilization:
util-igo, -uzo.
utilize:
(turn to good use) util-igar; (employ) uzar.
utmost:
extrema; maxim granda, forta, alta, e.c.; extrema grado; at the u.: ad-maxime, en maxima grado; the u.: extrem-o, -ajo; to do one’s u.: facar omna esforci posibla; uzar sua o lua fort-eso; the u. limits of the earth: l’extrema limiti di la tero; the u. peril: la maxim granda danjero; u. point: extrema o lasta o maxim fora punto.
utopia:
utopi-o; -n: -a, -ala, -atra; kimer-a, -ala, -atra, -ema.
utopist:
utopi-isto, -ista.
utricle:
utrikulo.
utter:
(say) dicar (cf. artikular, pronuncar); (sighs, groans) facar o emisar sospiri, jemi, krii.
utter:
(adj.) absoluta, tota, extrema, kompleta; to my u. astonishment: ye mea granda astono; u. strangers: tote ne-konoc-ata (l’una da l’altra).
utterance:
(speaking) parol-(ad)o; (pronunciation) pronunc-(ad)o, artikul-(ad)o; (elocution) diciono; (saying) dic-o, -ajo; to deprive of u.: de-prenar o perdar la parol-povo; to give u. to: dicar; pronuncar; emisar.
uttermost:
see utmost.
uvea:
uveo.
uvula:
uvulo.
uxurious:
tote od ecese devota (a sua spoz-ino); -ness: sklav-atra devot-eso (a sua spoz-ino).